Ndonjëherë pyetja më e vështira në politikën botërore është: "Dhe pastaj çfarë?" Kjo është pyetja që unë do të bëja - dhe duke filluar të përgjigjem - në samitin e së shtunës në Paris për të diskutuar mbi Libinë.
Historia është e mbushur me shembuj luftërash të fituara, vetëm për t'u humbur pastaj në paqen vijuese. Në Evropë, gabimet e tmerrshme të bëra pas Luftës së Parë Botërore hapën rrugën për Luftën e Dytë Botërore. Ne ishim më të suksesshëm pas vitit 1945, pavarësisht Luftës së Ftohtë, sepse kemi kuptuar se ne duhet të bëjmë më shumë se mundjen e Hitlerit. Ne na na duhej të rindërtonim një kontinent të shpartalluar.
Me Libinë, suksesi nuk do të thotë vetëm mbrojtja e civilëve në ditët që vijnë, ose edhe sigurimi i fundit të regjimit të kolonelit Muamar el Kadafi. Suksesi kërkon një strategji për çfarë të bëjmë më vonë. Kam ndërmend të përqëndroj diskutimet e mia mbi atë se si të ngjitemi në atë sfidë.
Ne e dimë në parim se çfarë duhet të bëhet për të hedhur themelet e demokracisë së thellë - e llojit që zgjat dhe nuk plas si flluskë. Ne kemi nevojë për sundimin e ligjit, të administruar nga forcat e policisë dhe të gjyqtarëve të pavarur dhe të ndershëm. Ne kemi nevojë për qeverisje kombëtare dhe lokale që të jetë efikase dhe transparente. Ne kemi nevojë për të drejtat e zbatueshme të pronës, lirinë e fjalës dhe të sindikatave të tregtisë së lirë. Mbi të gjitha, ne kemi nevojë për prosperitet për përhapje mjaft të shpejtë, të mjaftueshme dhe të gjerë për të gjithë shoqërisë që të mendojnë se ka një interes në reformën demokratike.
Këto nuk janë thjesht ide liberale perëndimore. Në javët e fundit, unë kam gjetur personalisht se ato i frymëzojnë reformatorët në Tunis dhe Kajro, dhe stafi im ka gjetur një oreks të madh për ta në rrugët e Bengazi dhe madje në Tripoli.
Unë do të përcaktoj se çfarë të Bashkimit Evropian mund të bëjë, dhe se si ne duam të punojmë me pjesën tjetër të botës perëndimore - dhe, në mënyrë jetike, me Lidhjen Arabe - për të arritur pikërisht atë. Disa njerëz kanë bërë thirrje për një Plan të ri Marshall. Ndjenja është gjithsesi e drejtë. Megjithatë, Afrika e Veriut e shekullit të 21-të nuk është e njëjtë me Evropën e viteve 1940. Ne duhet të shpalosim një strategji të re dhe me synim të prekshëm. Kjo është pikërisht ajo për çfarë ne kemi qenë duke punuar në BE. Në zemrën e saj janë tri elemente -, paratë, qasja e tregut dhe lëvizshmëria.
Lidhur me paratë, unë dua Evropa të kontribuoj me miliarda euro për të zhvilluar ekonomitë e Libisë, Egjipti dhe Tunizisë. Pjesë të kësaj do të vijnë nga fondet e vetë BE-së, unë shpresoj se shtetet anëtare dhe parlamentarët e BE-së do të bashkohen me mua për të kërkuar pjesën tjetër nga Banka Evropiane e Investimeve dhe Banka Evropiane për Rindërtim dhe Zhvillim.
Në fillim të kësaj jave unë kam takuar ministren e Planifikimit të Egjiptit, Fayza Aboulnaga. Ajo më tha se nevoja e saj më urgjente ishte për të ndërtuar një milion shtëpi më shumë. Unë dua që Evropë, duke punuar me të tjerët, të ndihmojë për ta bërë këtë - dhe të ndihmojë financimin në projektet e infrastrukturës në Tunizi dhe Libinë post-Kadafi Libi, gjithashtu. Ne kemi edhe burimet, ekspertizën dhe vendosmërinë për të ndihmuar ndërtimin e institucioneve të një shoqërie të shëndoshë civile, dhe kemi filluar tashmë diskutimin e projekteve të veçanta me qeveritë e reja në Tunis dhe Kairo. Dhe ne mund të ndihmojë për të rregulluar dhe mbikëqyrur zgjedhjet e lira.
Megjithatë, ne e dimë se në fund ndihma mund të luajë një rol të kufizuar. Vendet duhet të punojnë dhe të gjejnë rrugën e tyre për prosperitet. Kjo është arsyeja pse qasja në treg ka kaq shumë rëndë: është aftësia për të shitur mallra në tregjet më të mira.
Si fqinj e afërt dhe e pasur e Afrikës së Veriut, Evropa ka një rol vendimtar. Në aspektin ligjor, ka tashmë disa barriera të tregtisë. Por ka pengesa të tjera. Ne me të drejtë këmbëngulim tek importet, duke filluar nga ushqimi, tek produktet industriale, të cilat të përmbushin standardet më të larta. Pra, ne kemi nevojë për të dyja për të hequr barrierat e mbetura tarifore me kalimin e kohës, dhe të punojnë me demokracitë e reja në Afrikën e Veriut për t'i ndihmuar ato në praktikë për të shitur mallra dhe shërbime në Evropë.
Një masë të veçantë unë jam duke e kërkuar nga shtetet anëtare të BE-së që të miratojnë, është një program për mbështetjen e zhvillimit rural në Afrikën e Veriut, në mënyrë që Egjipti, Tunizia dhe, në kohën e duhur, Libia do të jenë në gjendje të rritin ushqim në atë të cilësi që e kërkojnë konsumatorët evropianë. Të gjitha këto masa duhet të ndihmojë për të tërhequr investimet private, çka do të jetë jetike për të arritur prosperitet.
Lëvizshmëria më e madhe gjithashtu ka nevojë për një numër masash. Be tashmë ka një numër të programeve të bursave të tilla si Erasmus Mundus, EuroMed Youth dhe Tempus. Këto mund të rriten për të sjellë më shumë nxënës në Evropë dhe kështu të ndihmojmë për të rritur aftësitë bazë të demokracive të reja. Ne gjithashtu duhet të shqyrtojmë të gjitha rregullimet e vizave, në mënyrë që burrat dhe gratë e biznesit, dhe ata me aftësi profesionale, të jenë në gjendje të udhëtojnë mes Evropës dhe Afrikës së Veriut më lehtë.
Unë pajtohem fare mirë se kësaj axhende i mungon magjia. Por nuk do t'i mungojë ambicja. Në javët e fundit, shumë kanë thënë se ngjarjet e Afrikës së Veriut paraqesin një sfidë të veçantë për të cilën BE duhet të lartësohet. Unë pajtohem. Është e rëndësishme për botën që Libia, Egjipti, Tunizia dhe vendet e tjera në rajon të bëhen demokraci të qëndrueshme. Kjo është veçanërisht e rëndësishme në Evropë, pse këto vende janë fqinjët tanë. Dështimi do të ishte keq për qytetarët tanë, jo vetëm e tmerrshme për ta.
Provë për ne nuk është vetëm ajo që ndodh në ditët që vijnë, por çfarë ndodh në muajt dhe vitet pas kthimit të paqes dhe vëmendja e medias kalon nga krizat diku tjetër. Takimit i së shtunës në Paris na jep shans, të cilin ne duhet të kapim, për ta planifikuar paqen.
-
Catherine Ashton është përfaqësuese e lartë për çështjet e jashtme dhe politikën e sigurisë të Bashkimit Evropian./Skënder Buçpapaj
--
March 18, 2011
What Next in North Africa?
By CATHERINE ASHTON
Sometimes the toughest question in world politics is: "And then what?" It is the question I shall be asking "” and starting to answer "” at Saturday's summit in Paris to discuss Libya.
History is littered with examples of wars won, only for the subsequent peace to be lost. In Europe, terrible mistakes made after the First World War paved the way for the Second World War. We were more successful after 1945, despite the Cold War, because we understood that we needed to do more than defeat Hitler. We had to rebuild a shattered continent.
With Libya, success means not just protecting civilians in the days ahead, or even securing the end of Colonel Muammar el-Qaddafi's regime. Success requires a strategy for what we do afterwards. I intend to focus my discussions on how we rise to that challenge.
We know in principle what needs to be done to lay the foundations of deep democracy "” the kind that lasts and does not get blown away. We need the rule of law, administered by honest police forces and independent judges. We need national and local government to be efficient and transparent. We need enforceable property rights, freedom of speech and free trade unions. Above all, we need prosperity to spread fast enough and wide enough for the whole society to feel it has a stake in democratic reform.
These are not simply Western liberal ideas. In recent weeks, I have personally found that they inspire reformers in Tunis and Cairo, and my staff has found a great appetite for them on the streets of Benghazi and even Tripoli.
I shall set out what the European Union can do, and how we want to work with the rest of the Western world "” and, vitally, the Arab League "” to achieve just that. Some people have called for a new Marshall Plan. The sentiment is surely right. However, 21st century North Africa is not the same as 1940s Europe. We need to fashion a new and targeted strategy for the task at hand. This is precisely what we have been working on in the E.U. At its heart are three M's "” money , market access and mobility .
Regarding money , I want Europe to contribute billions of euros to develop the economies of Libya, Egypt and Tunisia. Part of this will come from the E.U.'s own funds; I hope E.U. member states and parliamentarians will join with me in seeking the rest from the European Investment Bank and the European Bank for Reconstruction and Development.
Earlier this week I met Egypt's planning minister, Fayza Aboulnaga. She told me that her most urgent need was to build one million more houses. I want Europe, working with others, to help her do so "” and to help fund infrastructure projects across in Tunisia and post-Qaddafi Libya, too. We also have the resources, expertise and determination to help build the institutions of a healthy civil society, and have already started discussing specific projects with the new governments in Tunis and Cairo. And we can help to arrange and oversee free elections.
However, we know that in the end aid can play only a limited role. Countries must work and trade their way to prosperity. This is why market access matters so much: the ability to sell goods to better-off countries.
As North Africa's nearest wealthy neighbor, Europe has a crucial role. In formal terms, there are already few trade barriers. But there are other obstacles. We rightly insist that imports, ranging from food to manufactured products, meet the highest standards. So we need both to remove the remaining tariff barriers over time, and also work with North Africa's new democracies to help them in practice to sell goods and services into Europe.
One specific measure I am asking E.U. member states to adopt is a program to support rural development in North Africa, so that Egypt, Tunisia and, in due course, Libya will be able to grow food to the quality that European consumers demand. All these measures should help to attract the private investment that will be vital to achieve prosperity.
Greater mobility also needs a range of measures. The E.U. already has a number of scholarship programs such as Erasmus Mundus, EuroMed Youth and Tempus. These can be enhanced to bring more students to Europe and so help to enhance the skills base of the new democracies. We should also review our visa arrangements, so that business men and women, and those with professional skills, are able to travel between Europe and North Africa more easily.
I readily concede that this agenda lacks glamour. But it does not lack ambition. In recent weeks, many have said that the events of North Africa pose a special challenge to which the E.U. must rise. I agree. It is important for the world that Libya, Egypt, Tunisia and other countries in the region become stable democracies. It is especially important to Europe, for these countries are our neighbors. Failure would be bad for our citizens, not just horrific for theirs.
The test for us is not just what happens in the days ahead, but what happens in the months and years after peace returns and the media's attention has switched to crises elsewhere. Saturday's meeting in Paris gives us the chance, which we must seize, to plan for peace.
Catherine Ashton is high representative for foreign affairs and security policy of the European Union.
(http://www.nytimes.com)