Revolucionet arabe kanë filluar të shkatërrojnë klishenë e botës arabe të paaftë për transformim demokratik. Por një tjetër imitim i keq e ka zëvendësuar atë: sipas interpretimit të ri, turmat në Kajro, Bengazi ose Damask, të mobilizuar nga Facebook dhe Twitter, janë ilustrimi më i fundit i përhapjes së idealeve demokratike perëndimore; dhe ndërkohë që "hapi tjetër" mund të jetë sfidë ndaj dominimit ekonomik të vendeve perëndimore, Perëndimi do të vazhdojë të përcaktojë agjendën politike të botës.
Në këtë skenar optimist, 1989 dhe 2011 janë dy kapituj të të njëjtës histori, të cilat lidhin në një mënyrë vetë-uruese magjinë politike të demokracisë dhe fuqinë transformuese të sipërmarrjes dhe të teknologjive të reja.
Në realitet, lëvizjet që po lëkundin botën arabe janë thellësisht të ndryshëm nga revolucionet që i dhanë fund perandorisë sovjetike. Pranvera arabe është për drejtësi dhe barazi po aq sa ka të bëjë me demokracinë, sepse shoqëritë në të cilat miliona e rinj dhe të reja janë pa punë - dhe miliona jetojnë me më pak se dy dollarë në ditë - e vdesin drejtësinë aq sa edhe demokracinë.
Siç kam dëgjuar një diplomat arab me përvojë të thotë, revolucione e sotme janë kundër "profiterëve", aq sa janë kundër diktatorëve. Lëvizjet janë gjithashtu thellësisht të dyshimtë ndaj ndërhyrjeve të huaja, dhe vendet perëndimore, të cilat për shumë vite kanë pasur një marrëdhënie komode me diktatorët dhe profiterët, do të shfrytëzohen, por ata nuk kanë gjasa për t'u besuar apo për të shërbyer si modele si ata ishin më 1989.
Implikimet për politikat tona ndaj Lindjes së Mesme janë të një rrezeje të gjerë. Lajm i mirë është se përqëndrimi në drejtësinë sociale e çështjet praktike të zhvillimit dhe rishpërndarja ka potencialin të lëvizë debatin publik larg nga ëndrrat e një kthimi në të kaluarën mitike të kalifatit të nxitura nga islamistët radikalë.
Me fjalët e dijetarit francez Olivier Roy, revolucionet arabe mund të bëhen fare mirë të parat revolucuone "post-islamiste". Por kjo do të ndodhë vetëm në qoftë se ne në Perëndim të pranojmë se vlerat myslimane - të cilat kanë, si vlerat krishtere apo hebreje, shumë interpretime - mund të bëhen pjesë e debatit politik, pa qenë në qendër të tij.
Sa më shumë që ne përpiqemi t'i polarizojmë forcat laike kundër lëvizjeve islame, më pak gjasa ka që vlerat laike të fitojnë. Ne duhet të braktisin iluzionin se çështja e definimit në rajon është një betejë mes të moderuarve dhe linjës së ashpër. Evropa dhe Shtetet e Bashkuara mund të dërgojnë një sinjal të fortë duke i dhënë fund politikës së tyre të "Ã la carte demokraci" dhe të fillojnë të flasin për lëvizje të tilla si Hamas apo Hezbollah - të cilat nuk do të thotë që ne në asnjë mënyrë të pajtohemi me pikëpamjet e tyre.
Sjellja e Vëllazërisë Myslimane dhe organizatave të ngjashme në politikën e përgjithshme, në vend se duke u përpjekur ta izolojmë atë, duhet të jetë një prioritet. Kjo është e gjitha më e nevojshme teksa dëshira për drejtësi do të çojë në kërkesat që elitat aktuale - dhe sidomos në institucionet e sigurisë - të heqë dorë kontrollin e tyre jo vetëm në pushtet, por edhe në ekonomi, dhe se kërkesa eventualisht mund të shkaktojë një valë të dytë të trazirave.
Një botë më demokratike arabe ka gjithashtu gjasa të jetë më pak tolerante ndaj neglizhencës mirë me të cilën bashkësia ndërkombëtare i ka trajtuar shpesh konfliktet Izrael-Palestinë dhe izraelito-arabe që nga viti 2000. Kjo nuk duhet të shihet si një kërcënim nga vendet që mbështesin një zgidhje të konfliktit në përputhje me ligjin ndërkombëtar dhe një zgjidhje me dy shtete, por ajo do të kërkojë një "reset" të politikave të 10 viteve të fundit.
Së fundi, teksa ne zbulojmë se 2011 nuk është 1989, dhe që ne nuk jemi më referencë e besuar, do të kemi për të lundruar në ujrat e panjohura: angazhimi ynë në Libi ndoshta do të ketë qartësi më pak morale në fund se ajo ka pasur në fillim. Proceset politike në mënyrë të pashmangshme do të jenë të çrregullt, dhe ne do të joshemi, sidomos në vendet e pasura me naftë, të bëjmë fituesit dhe të manipulojmë rezultatet.
Kjo do të jetë katastrofike për periudhën afatgjatë: në një rajon e ardhmja e të cilit ka qenë në mënyrë të përsëritur e vendosur nga të huajt që nga fundi i perandorisë osmane, fuqitë e jashtme do të duhet të demonstrojnë që këtë herë ata janë vërtetë të gatshëm për të mbështetur proceset politike të gatuara në shtëpi.
Perëndimi duhet të pranojë se ai nuk është më lojtari qendror. Por nuk duhet të jetë një spektator indiferent dhe pasiv. Gjetja e një ekuilibri midis angazhimit dhe përmbajtjes do të jetë sfida politike e kësaj faze të re.
Në Libi dhe ndoshta në disa situata të tjera, përfshirja aktive e Kombeve të Bashkuara për të gjetur një zgjidhje politike mund të na ndihmojë të gjejmë balancë të re duke siguruar paanshmërinë dhe distancë të mjaftueshme nga politika e fuqive të mëdha, pa të cilin asnjë proces politik nuk do të ketë një rezultat të qëndrueshëm.
--
Jean-Marie Guéhenno, një ish nënsekretar i përgjithshëm për operacionet paqeruajtëse i Kombeve të Bashkuara, është profesor i praktikës profesionale në Institutin Saltzman në Columbia University dhe një anëtar i lartë jorezident në Institutin Brookings./Elida Buçpapaj
--
April 21, 2011
The Arab Spring Is 2011, Not 1989
By JEAN-MARIE GUÉHENNO
The Arab revolutions are beginning to destroy the cliché of an Arab world incapable of democratic transformation. But another caricature is replacing it: according to the new narrative, the crowds in Cairo, Benghazi or Damascus, mobilized by Facebook and Twitter, are the latest illustration of the spread of Western democratic ideals; and while the "rise of the rest" may challenge the economic dominance of Western nations, the West will continue to define the political agenda of the world.
In that optimistic scenario, 1989 and 2011 are two chapters of the same story, which connect in a self-congratulatory way the political appeal of democracy and the transformative power of entrepreneurship and new technologies.
In reality, the movements that are shaking the Arab world are profoundly different from the revolutions that ended the Soviet empire. The Arab spring is about justice and equity as much as it is about democracy, because societies in which millions of young men and women have no jobs "” and millions live with less than two dollars a day "” crave justice as much as democracy.
As I heard one experienced Arab diplomat say, today's revolutions are against "profiteers" as much as they are against dictators. The movements are also profoundly suspicious of foreign interference, and Western nations, which for many years have had a cozy relationship with dictators and profiteers, will be utilized, but they are unlikely to be trusted or to serve as models as they were in 1989.
The implications for our Middle Eastern policies are wide-ranging. The good news is that the focus on social justice and practical issues of development and redistribution has the potential to move the public debate further away from dreams of a return to the mythical past of the caliphate promoted by radical Islamists.
In the words of the French scholar Olivier Roy, the Arab revolutions may well become the first "post-Islamist" revolutions. But that will happen only if we in the West accept that Muslim values "” which have, like Christian or Jewish values, many interpretations "” can become part of the political debate, without being at the center of it.
The more we try to polarize secular forces against Islamic movements, the more unlikely it is that secular values will win. We must abandon the illusion that the defining issue in the region is a battle between moderates and hardliners. Europe and the United States could send a strong signal by ending their policy of "Ã la carte democracy" and start talking to movements such as Hamas or Hezbollah "” which does not mean that we in any way agree with their views.
Bringing the Muslim Brotherhood and related organizations into mainstream politics rather than trying to isolate them should be a priority. This is all the more necessary as the aspiration to justice will lead to demands that the present élites "” and in particular security establishments "” relinquish their grip not only on power, but also on the economy, and that demand may eventually trigger a second wave of upheavals.
A more democratic Arab world is also likely to be less tolerant of the benign neglect with which the international community has often addressed the Israel-Palestine and the Israeli-Arab conflicts since 2000. That should not be seen as a threat by countries that support a resolution of the conflict in accordance with international law and a two-states solution, but it will require a "reset" of the policies of the last 10 years.
Lastly, as we discover that 2011 is not 1989, and that we are no more the trusted reference, we will have to navigate in unchartered waters: our engagement in Libya will probably have less moral clarity at the end than it has had at the start. Political processes will inevitably be messy, and we will be tempted, especially in oil-rich nations, to pick winners and manipulate outcomes.
That would be disastrous for our long-term standing: in a region whose future has repeatedly been decided by foreigners since the end of the Ottoman empire, outside powers will have to demonstrate that this time they are genuinely willing to support home-grown political processes.
The West has to accept that it is not the central player anymore. But it need not be an indifferent and passive spectator. Finding the balance between engagement and restraint will be the policy challenge of this new phase.
In Libya and possibly in some other situations, the active involvement of the United Nations to find a political solution may help us find that new balance by providing the impartiality and sufficient distance from great powers politics without which no political process will have a sustainable outcome.
Jean-Marie Guéhenno, a former United Nations under-secretary general for peacekeeping operations, is professor of professional practice at the Saltzman Institute of Columbia University and a nonresident senior fellow at the Brookings Institution.
(http://www.nytimes.com)
Comments (0)
Dërgoja shokut
Printo
