VOAL - Online Zëri i Shqiptarëve - NJË PERANDORI VDES NGADALËNga JOHN LLOYD, Reuters

Stalingradi është qendra e veprimit në një nga romanet më të mëdha të botës , "Jeta dhe Fati " të Vasily Grosman. Grosman, një korrespondent sovjetik i luftës, kaloi muaj në Stalingrad më 1942 nën bombardim të vazhdueshëm. Përshkrimi që ai iu bën atyre që e mbrojtën qytetin kundër Wehrmachtit është përshkrim i një lufte, shpesh sup më sup, i krejt një qyteti të rrënuar në mes të trupave të dy shteteve totalitare. Ishte pika qendrore kthesë e luftës kur Ushtria e Kuqe çau rrethimin.

Pesë vjet pasi Joseph Stalin ra nga vakti, në vitin 1956, Stalingradi bëhet Vollgograd. Të dielën bomba goditi stacionin e trenit të qytetit dhe një trolejbus, duke vrarë më shumë se 30 njerëz . Është një lloj simetrie në këtë sulm dhe atyre që e patën bërë Stalingradin rrënojë. Ruajtja e qytetit mori pamjen vetëvrasëse nga ana e pjesëtarëve të Ushtrisë së Kuqe, e cila kështu shpëtoi Bashkimin Sovjetik. Shpërthimet në Vollgograd ishin sulme vetëvrasëse islamike, dhe ato ka të ngjarë të jenë një pikë kritike në vdekjen e ngadaltë të perandorisë sovjetike.

Agonia e perandorive të mëdha mund të zgjasë për shumë vite, dhe shpesh dekada. Efektet e tërheqjes së perandorive britanike, franceze dhe austro - hungareze nga territoret e gjera që ata dikur sunduar ende mund të ndihet. Bashkimi Sovjetik u shemb në fund të viteve 1980, pa një luftë civile si ajo që pothuajse vrau shtetin e ri sovjetik midis 1918-1921. Ka pasur, megjithatë , konflikte të mëdha në Çeçeni, Osetinë Jugore, Abkhazi, Dagestan, Ingusheti, Nagorno-Karabakh , Uzbekistani, Moldavi, Kyrgizia dhe një të plotë, nëse e shkurtër, e pushtimit të Gjeorgjisë nga Rusia. Vetëm e para dhe e fundit prej tyre janë mbuluar gjerësisht nga gazetarët. Sulmi në Vollgograd sinjalizon se më shumë konflikte do të vijnë.
Terrorizmi me frymëzim islamik është tani problemi më urgjent i Rusisë. Ai kërcënon për të ndaluar Lojërat Olimpike Dimërore që janë vendosur të zhvillohen në Soçi - disa qindra kilometra nga Vollgogradi - në gjashtë javë. Në një videomesazh në korrik, Doku Umarov, i cili e mban veten si "Emiri" i Kaukazit të Veriut, urdhëroi të tjerët që të "bëjnë përpjekjet maksimale në rrugën e All-llahut për të bërë çdo gjë të mundshme që të ndërpriten këto valle demoniake mbi kockat e paraardhësve tanë".

Janë shumë tashmë ata që e shohin Olimpiadën dhe raste të tjera sportive të fryra vulgarisht si pozë nacionaliste, dhe madje mund të pajtohen me përshkrimin e tyre si "valle demoniake " . Por shprehja më domethënëse në video është e "eshtrave të të parëve tanë ". Umarov , një njeri mendjemprehtë dhe i pamëshirshëm, është duke u kujdesur për një zjarr që ai shpreson se do të bëhet një zjarr i madh në të gjithë Rusinë. Bashkimi Sovjetik varrosi kockat e shumë paraardhësve - shumicën nga këto në epokën e Stalinit - në Kaukazin e Veriut, rajonin malor etnikisht heterogjen në jug të Rusisë. Fise të ndryshme atje njëpasnjëshëm u nënshtruan me anë të terrorit, dëbimit dhe një gjysmë-modernizimi brutal të ekonomive të tyre.

Dhuna është në rritje në republikat e Dagestanit dhe Ingushetisë, si dhe në Çeçeni, ku e gjithë rezistenca është menduar të ketë qenë shuar pasi lufta e dytë çeçene u fitua nga Rusia. Një nga të dyshuarit e parë të bombardimeve vetëvrasëse të stacionit të trenit Volgograd ishte Oksana Aslanda - nga grupi etnik Tabasaran në Dagestan, anëtarët e të cilit janë myslimanë sunitë. Grupi ka qenë i njohur për shkak të kampiones së tanishme botërore të pol vaulter Yelena Isinbayeva, babai i së cilës është një Tabasaran. Isinbayeva dhe Aslanda ndriçojnë tragjedinë e Kaukazit të Veriut; gjysma e përfshirë në shoqërinë ruse (nëna e Isinbayevas është ruse) dhe gjysma e shtyrë drejt pretendimeve të eshtrave të parëve të saj dhe në drejtim të formave ekstreme të një feje dikur të margjinalizuar.

Këto grupe janë duke iu tërhequr vëmendjen rusëve të cilët janë të ngazëllyer nga militantizmi i tyre dhe të etur për një ideologji që zëvendëson zbrazëtinë morale dhe ideologjike të Rusisë moderne. Pavel Pechyonkin, një rus etnik dhe ish ndihmës mjek nga Dagestani, është i dyshuari i vetëm për bombë e dytë të Vollgogradit në një trolejbus. Në përgjigje të lutjeve të prindërve të tij për t'i dhënë fund përkushtimit të tij për terrorizmin, ai u përgjigj se Allahu e kishte urdhëruar atë dhe, "Pse të mos i lëmë fëmijët e tyre jetimë?"

Për Umarov, i cili dëshiron të zhvendosë pakënaqësinë etnike nga pasive në aktive, kuadri i rezistencës është xhihadi islamik. Në vende të tjera ajo është më qytetare. Demonstratat e Ukrainës në favor të një marrëveshjeje me Bashkimin Evropian përfunduan në masë të madhe në mes të dhjetorit, kur Vladimir Putin premtoi gaz të lirë dhe ndihmë financiare në këmbim të një besnikërie të vazhdueshme ndaj gjeopolitikës ruse dhe anëtarësimit të mundshëm në një bashkim doganor euro-aziatik. Por rrahja egër e gazetares investigative Tatyana Chernovol, ie cila kishte qenë postuese në internet e fotografive të pasurive të mëdha të presidentit ukrainas Viktor Janukoviç, protestat masive rinisën në Kiev gjatë Krishtlindjeve.

Nostalgjia e Putinit për Bashkimin Sovjetik gjen një përgjigje të gatshme në disa rajone: Këshilli i qytetit të Vollgogradit - ka propozuar ndryshimin e emrit të tij përsëri në Stalingrad dhe ka ruajtur emrat e kohës së Stalinit për lagjet e qytetit. Rajoni në të cilën trolejbusi u bombardua quhet Dzerzhinsky, sipas shefit të parë të policisë sekrete sovjetik , e cila u bë KGB . Për shumë rusë, sovraniteti i vazhduar perandorak mbi shtetet fqinje është ende një gjendje e natyrshme, por një sovranitet që është sfiduar tashmë nga lëvizjet terroriste dhe nga lëvizjet qytetare.

Rindërtimi i një perandorie aspak më të fortë se një hije beninje dhe e pafuqishme është i pamundur. Pasi elitat politike kanë fituar pushtetin e tyre dhe ndjenja kombëtare tërheqin vendin larg nga qendra perandorake - siç ka ndodhur në ish-shtetet sovjetike baltike, Moldavi, Gjeorgji dhe tani po ndodh në Ukrainë - perandoria është e humbur.

Lojërat Olimpike të Soçit do të zhvillohet në mesin e tensionit të lartë. Zona do të përmbytet me shërbimin sekret dhe trupa të tjera për personalitetet, atletët dhe spektatorët , të cilët do të jenë të shqetësuar për ndonjë masakër. Pavarësisht gjithë luksit të 50 miliardë dollarëve olimpikë të shpenzuar prej Putinit, ngjarjet do të zhvillohen jo vetëm mbi kockat e paraardhësve, por edhe mbi një infrastrukturë ende të shkatërruar të një perandorie sovjetike të cilën paraja dhe pushteti i fortë nuk mund ta rindërtojnë. Rusia ka nevojë për të treguar se është e gatshme për një epokë post- perandorake . Për fat të keq , Putin nuk është njeriu i përshtatshëm për këtë.
-
John Lloyd bashkëthemeloi Institutin Reuters për Studimin e Gazetarisë në Universitetin e Oksfordit, ku ai është Drejtor i Gazetarisë. Lloyd ka shkruar disa libra, duke përfshirë "Cfarë janë duke i bërë mediat politikës sonë" (2004) . Ai është gjithashtu një editor kontribues i FT (Financial Times) dhe themeluesi i FT Magazine./Përktheu: SKËNDER BUÇPAPAJ
--
An empire dies slowly
By John Lloyd
January 2, 2014

Stalingrad is the center of action in one of the world's great novels, Vasily Grossman's "Life and Fate." Grossman, a Soviet war correspondent, spent months in Stalingrad in 1942 under constant bombardment. The description he gives of those who defended it against the encircling Wehrmacht is of a struggle, often hand-to-hand, across a ruined city between the troops of two totalitarian states. It was the war's central turning point when the Red Army broke its hold on the encirclement.

Five years after Joseph Stalin fell from favor in 1956, Stalingrad become Volgograd. On Sunday bombs hit the city's train station and a trolleybus, killing more than 30 people. There is a kind of symmetry in this attack and those that had reduced Stalingrad to rubble. The preservation of the city took a near suicidal feat of arms on the part of the Red Army, which in turn saved the Soviet Union. The bombings in Volgograd were Islamist suicide attacks, and they are likely to be a critical point in the slow death of the Soviet empire.

The passing of great empires can last for many years, and often decades. The effects of the withdrawal of the British, French and Austro-Hungarian empires from the vast territories they once commanded can still be felt. The Soviet Union collapsed in the late 1980s without a civil war like the one that nearly killed the new Soviet state between 1918-21. There have been, however, major conflicts in Chechnya, South Ossetia, Abkhazia, Dagestan, Ingushetia, Nagorno-Karabakh, Uzbekistan, Moldova, Kyrgizia and a full-on, if brief, invasion of Georgia by Russia. Only the first and the last of these have been extensively covered by journalists. The attack in Volgograd signals that there are more conflicts to come.

Islamist-inspired terrorism is now Russia's most urgent problem. It threatens to stop the Winter Olympic Games that are set to take place in Sochi "” a few hundred miles from Volgograd "” in six weeks. In a July video message, Doku Umarov, who styles himself as "Emir" of the North Caucasus, enjoined others to "use maximum efforts on the path of Allah to do everything possible to disrupt these demonic dances on the bones of our ancestors."

There are many who already see the Olympics and other grossly inflated sports occasions as nationalist posturing, and may even agree with their description as "demonic dances." But the more telling phrase in the video is the "bones of our ancestors." Umarov, a shrewd and ruthless man, is tending a fire that he hopes will become a conflagration across Russia. The Soviet Union buried the bones of many ancestors "” most of these in the Stalin era "” in the North Caucasus, the ethnically heterogeneous, mountainous region in Russia's south. Various tribes there were pounded into submission through terror, deportation and a brutal semi-modernization of their economies.

Violence is growing in the republics of Dagestan and Ingushetia, as well as in Chechnya, where all resistance was thought to have been wiped out after the second Chechen war was won by Russia. One of the first suspects of the suicide bombing of Volgograd's train station was Oksana Aslanda from the Tabasaran ethnic group in Dagestan, the members of which are Sunni Muslims. The group has been known for the current world champion pole vaulter Yelena Isinbayeva, whose father is a Tabasaran. Isinbayeva and Aslanda illuminate the tragedy of the North Caucasus; half enfolded into Russian society (Isinbayeva's mother is Russian) and half pulled toward the claims of its ancestors' bones and toward extreme forms of a once-marginalized religion.

These groups are attracting Russians who are excited by their militancy and eager for an ideology that replaces the moral and ideological emptiness of modern Russia. Pavel Pechyonkin, an ethnic Russian and former paramedic from Dagestan, is the only suspect in the second Volgograd bomb in a trolleybus. In response to his parents' pleas to end his dedication to terrorism, he responded that Allah had commanded him and, "Why shouldn't we leave their children orphans?"

For Umarov, who wants to shift ethnic resentment from the passive to the active, the framework of resistance is Islamist jihad. Elsewhere it is more civic. The Ukrainian demonstrations in favor of an agreement with the European Union largely ended in mid-December, when Vladimir Putin promised cheap gas and financial aid in return for a continued allegiance to Russian geopolitics and possible membership in a Eurasian customs union. But the savage beating of the investigative journalist Tatyana Chernovol, who had been posting online photographs of the extensive estate of Ukrainian president Viktor Yanukovich, re-ignited mass protests in Kiev over Christmas.

Putin's nostalgia for the Soviet Union meets a ready response in some regions: Volgograd's city council has proposed changing its name back to Stalingrad and has retained the Stalin-era names for city districts. The district in which the trolleybus was bombed is called Dzerzhinsky, after the first boss of the Soviet secret police, which became the KGB. For many Russians, continued imperial sovereignty over the neighboring states is still a natural state, but one that is now challenged by terrorist and civic movements.

The reconstitution of an empire as anything stronger than a benign and powerless shadow is impossible. Once political elites have acquired their own power and national sentiment pulls the country away from the imperial center "” as has happened in the former Soviet Baltic states, Moldova, Georgia and is now happening in Ukraine "” the empire is lost.

The Sochi Olympics will take place among the highest tension. The area will be flooded with secret service and other troops for dignitaries, athletes and spectators, who will be nervous about an atrocity. For all the lavishness of Putin's $50 billion Olympic splurge, the events will take place not just on the bones of ancestors, but on the still crumbling infrastructure of a Soviet empire that money and hard power cannot rebuild. Russia needs to show that it is ready for a post-imperial era. Unfortunately, Putin is not the man to usher it in.
--
John Lloyd co-founded the Reuters Institute for the Study of Journalism at the University of Oxford, where he is Director of Journalism. Lloyd has written several books, including "What the Media Are Doing to Our Politics" (2004). He is also a contributing editor at FT and the founder of FT Magazine.