Qëkur Richard Nixon e hapi derën më 1972, të gjithë presidentët janë përballur me një akt ballancues ndaj Kinës. Për Presidentin Obama, i cili arriti Kinë të dielën, sfida madje është më e rëndë dhe më urgjente. Ai ka nevojë për ndihmën e Pekinit në probleme tejet të rëndësishme të pa masë të vështira, përfshirë stabilizimin e sistemit global financiar, kufizimin e ngrohjes globale, ndalimin e armatimeve të Koresë së Veriut dhe sigurinë se Irani nuk do të ndërtojë armë të tilla.
Për këtë duhet trimëruar Kina që të luajë një rol edhe më të fortë ndërkombëtar por gjithashtu të frenojë disa nga instinktet e saj më të errëta, përfshirë keqtrajtimin e qytetarëve të saj, marrëdhëniet e saj më se të pakëndshme me vende si Sudani dhe prirjen e saj për t'i frikësuar fqinjët e saj.
Z. Obama ka njohur tashmë rritjen e fuqisë së Kinës (dhe faktin e rritjes së shpejtë ekonomike), kur ai bëri G-20 në vend të G-8 forum kryesor të çështjeve globale ekonomike. Ne shpresojmë se kjo do të shpërblehet me sjellje më të përgjegjëshme të Pekinit.
Ende në kërkim të pikave të përbashkëta, Z. Obama ka shumë punë në këtë drejtim. Ndërkohë që të dyja vednet kanë vënë në veprim paketa të mëdha stimuluese, tensione të thella mbeten rreth politikës monetare të Kinës.
Në fushën e sigurisë, Kina iu bashkua Amerikës dhe fuqive të tjera të mëdha në vënien e sanksioneve më të ashpëra ndaj Koresë së Veriut. Por ajo është ende faktori kryesor përfitues ekonomik i Phenianit dhe ka treguar vullnet të krijojë shmangie ndaj sanksioneve. Pekini gjithashtu tregon shqetësim ndaj programit bërthamor të Iranit. Por duket se ajo është më e shqetësuar ndaj nevojave të saj të pangopura për energji, dhe ndaj aftësisë së Iranit për t'ia kënaqur ato. Z. Obama duhet të punojë shumë për ta bindur Kinën rreth rreziqeve që ekzistojnë, dhe rreth nevojës për sanksione të ashpëra për të frenuar orekset bërthamore të Teheranit dhe të Phenianit.
Kina ka lidhje të gjata dhe të ngushta me Pakistanin. Ne shpresojmë se Z. Obama do të kërkojë nga presidenti i Kinës, Hu Jintao, të japë më shumë ndihmë ekonomike për Islamabadin dhe të trysnojë liderët e tij që ta vazhdojnë luftën kundër kryengritjes talibane. Ndërkohë që marrëdhëniet Kinë-Taivan janë duke u përmirësuar, Z. Obama duhet ende ta trysnojë Pekinin t'i lëvizë qindra raktetat e drejtuara ndaj ishullit.
Disa aktivistë shqetësohen se administrata Obama ka qenë gojëmbyllur në kritikat e saj ndaj humnerës së të drejtave të njeriut në Kinë. Z. Obama e shtyu një takim me Dalai Lama-n deri pas këtij takimi të laetë. Por të provosh një sjellje më pak ballafaquese për momentin, nuk është e paarsyeshme.
Suksesi i Kinës si një supërfuqi moderene nuk është i garantuar. Shkurtimet e vendeve të punës dhe pakënaqësia e punëtorëve përbëjnë një sfidë tejet të madhe, ashtu si lëvizjet separatiste në Tibet dhe Xinjiang.
Z. Obama ka nevojë të gjejë një mënyrë për t'ua kujtuar mikprirësve këto pika të dobëta dhe faktin se ata do t'ia arrijnë të përballen me to më mirë nëpërmjet një hapjeje politike se nëpërmjet një shtypje më të madhe. Kina që respekton popullin e saj dhe fqinjët e saj do të ishte më stabël, ekonomikisht më e fortë, do të kishte më shumë ndikim ndërkombëtar dhe do të ishte një partner amerikan shumë më i mirë.
Nga Pekini në Kopenhagen
Ajo që është dyshuar për javë të tëra tashmë është bërë pak a shumë zyrtare nga Presidenti Obama dheliderë të tjerë botërorë: nuk do të ketë një traktat të ri të klimës për diskutim në Kopenhagen muajin e ardhshëm. Mospajtimet e mëtejshme midis vendeve të industrializuara dhe atyre në zhvillim se kush do ta ketë barrën e ndalimit të ngrohjes globale do të bënin që në Kopenhagen ato të jenë temë kryesore. Kjo nuk i bën bisedimet midis Presidentit Obama dhe Presidentit Hu Jintao të Kinës më pak të rëndësishme. Madje as një marrëveshje e përkohëshme nuk do të ishte e mundur pa pjesëmarrjen entusiaste të të dyja vendeve, të cilat së bashku përbëjnë 40 për qind të gazrave që hidhen në ajër.
Kryeministri i Danimarkës, Lars Lokke Rasmussen, i ka përcaktuar pozitat që duhet të gjejë çdo vend për të shkuar drejt arritjes së marrëveshjes, temat e brendshme ttransparente, teksa bisedimet për një traktat më të gjerë vazhduan. Ky është një propozim i nderuar të cilin Z. Obama mund ta pranojë lehtësisht, por për ta bërë Z. Hu të nënshkruajë dhe për t'i bërë vendet në zhvillim t'i bashkohen do të kërkojë ca punë.
Prej vitesh, Washingtoni dhe Pekini kanë shmangur përgjegjësitë e tyre duke i bërë kërkesa të paarsyeshme njëri tjetrit. Kina ka ngulmuar që Shtetet e Bashkuara t'i pakësojnë gazrat në ajër në 40 për qind brenda 10 vitesh, çka është politikisht dhe teknologjikisht jorealiste. Shumë ligjvënës amerikanë ngulmojnë që Kina të ndërpresë gazrat tani, por Kina e cila shikon çdo gjë me dyshim e shikon këtë si një përpjekje të cënimit të lirisë së saj për ta drejtuar ekonominë e vet.
Në të njëjtën kohë, të dyja vendet janë të vetëdijshëm për pasojat e mundshme shkatërrimtare të ndryshimeve të klimës, dhe të dyja kanë bërë hapa drejt pakësimit të gazrave hapa që mund të ndërtojnë një themel për më shumë marrëdhënie pozitive. Kina ka adoptuar standarde të ashpëra të furnizimit të ekonomisë me energji dhe kode të rrepta për ndërtimet e reja. E etur për të fituar garën për energji të blerë, ajo ka bërë investime për panele diellore, turbina me erë, tranzit të shpejtë dhe makina elektrike hibride. Dhe ndonëse qymyri përbën 70 për qind të energjisë së saj, ajo është duke ndërtuar më pak uzina me qymyr dhe ato që po ndërton janë më të pastra.
Nga ana e tij, Z. Obama e ka përqafuar sfidën e klimës në një mënyrë që pasardhësi i tij nuk e bëri. Ai ka miratuar standarde të reja ekologjike për automjetet, ka propozuar kontroll sistematik ndaj lëshimit të gazrave dhe përfshiu paketë stimuluese $ 80 miliardë për frutshmëri më të madhe dhe teknologji më të pastra. Kongresi është në krye të punës për një projektligj rreth kësaj.
Perspektivat për bashkëpunim në energjinë e pastër janë premtuese. Një kompani amerikane shpejt do të ndërtojë uzina për prodhime energjie me burime diellore, dhe Kina ka pranuar të ndërtoë një fermë erërash në Teksas. Por gjëja më e rëndësishme që mund ta bëjnë të dyja vendet është të shkojnë drejt arritjes së një marrëveshjeje të re për klimën./Elida Buçpapaj
-
November 16, 2009
Editorial
President Obama in China
Economy, Security and, Yes, Human Rights
Ever since Richard Nixon opened the door in 1972, all presidents have faced a balancing act with China. For President Obama, who arrived in China on Sunday, the challenge is even tougher and more urgent. He needs Beijing's help on a host of hugely important and extremely difficult problems, including stabilizing the global financial system, curbing global warming, prying away North Korea's nuclear weapons, and ensuring that Iran doesn't get to build any.
To do that he needs to encourage China to play an even stronger international role "” but also curb some of its darker instincts, including its mistreatment of its own citizens, its less than savory relationships with countries like Sudan and its tendency to bully its neighbors.
Mr. Obama has already acknowledged China's growing clout (and that of other fast-growing economies), when he made the G-20 instead of the G-8 the main forum for global economic issues. We hope that will pay off in more responsible behavior from Beijing.
Still in the search for common ground, Mr. Obama has his work cut out for him. While the two countries have enacted huge stimulus packages, profound tensions remain over China's exchange-rate policy.
On the security side, China joined America and other major powers in imposing tougher nuclear-related sanctions on North Korea. But it is still Pyongyang's main economic benefactor and has shown a willingness to exploit loopholes in the sanctions. Beijing also evinces concern about Iran's nuclear program. But it seems more concerned about its own voracious energy needs, and Iran's ability to satisfy them. Mr. Obama will have to work harder to persuade China of the dangers out there, and of the need for tough United Nations sanctions to curb the nuclear appetites of Tehran and Pyongyang.
China has long and close ties with Pakistan. We hope Mr. Obama will urge China's president, Hu Jintao, to provide more economic assistance for Islamabad and press its leaders to keep fighting the Taliban insurgency. While China-Taiwan relations are improving, Mr. Obama should still press Beijing to remove hundreds of missiles it has aimed at the island.
Some activists worry that the Obama administration has been too muted in its criticism of China's abysmal human rights. Mr. Obama postponed a meeting with the Dalai Lama until after this summit meeting. But trying a less confrontational approach, for a while, isn't unreasonable.
China's success as a modern superpower is not guaranteed. Job shortages and worker malcontent pose a huge challenge, as do separatist movements in Tibet and Xinjiang.
Mr. Obama needs to find a way to subtly remind his hosts of those vulnerabilities "” and the fact that they are better dealt with through more political openness rather than more repression. A China that respected its own people and its neighbors would be more stable, economically stronger, have more international influence and be a much better American partner.
From Beijing to Copenhagen
What everyone has suspected for weeks has now been made more or less official by President Obama and other world leaders: no new legally binding climate treaty will emerge at discussions in Copenhagen next month. The continuing differences between industrialized and developing nations over who should bear the burden of stopping global warming mean that at best Copenhagen will be a steppingstone. This does not make the talks between President Obama and President Hu Jintao of China any less important. Even an interim agreement will be impossible without enthusiastic participation by both countries, which together account for 40 percent of greenhouse gas emissions.
Denmark's prime minister, Lars Lokke Rasmussen, has sketched the outlines of a fallback position that would have all countries commit to achievable, transparent domestic targets while negotiations on a broader treaty continued. This is an honorable proposition that Mr. Obama can easily accept, but getting Mr. Hu to sign on "” and bring other developing countries with him "” may take some doing.
For years, Washington and Beijing have dodged their own responsibilities by making unreasonable demands of each other. China has insisted that the United States reduce emissions by 40 percent over 10 years, which is politically and technologically unrealistic. Many American lawmakers insist that China commit to binding emission caps now, but China "” which regards all caps with suspicion "” sees this as infringing on its freedom to manage its own economy.
At the same time, both nations are mindful of the potentially disastrous consequences of unchecked climate change, and both have taken steps to tame their emissions "” steps that could build a foundation for a more positive relationship. China has adopted tough fuel economy standards and strict efficiency codes for new buildings. Eager to win the global race for green jobs, it has stepped up investment in solar panels, wind turbines, rapid transit and hybrid electric cars. And while coal still provides 70 percent of its power, it is building fewer coal-fired plants and those it is building are cleaner.
For his part, Mr. Obama has embraced the climate challenge in a way his predecessor did not. He has approved new greenhouse gas standards for vehicles, proposed regulatory controls on power plant emissions and included $80 billion in his stimulus package for greater energy efficiency and cleaner technologies. Congress is halfway toward producing a bill to cap emissions.
The prospects for collaboration on clean energy are promising. An American company will soon build a solar-powered electric utility in China, and China has agreed to help build a wind farm in Texas. But the most important single thing the two countries can do is join in moving a new climate agreement forward.
(http://www.nytimes.com)
Comments (0)
Dërgoja shokut
Printo
