Deri tani kishim dëgjuar një personalitet politik si presidenti i tanishëm
serb, Tomislav Nikoliç, se ishte gati të sakriï¬ konte BE-në për Rusinë. Por
tani po dëgjojmë politikanë të tjerë serbë, që janë gati të sakrifikojnë BE-në
për satrapin e Sirisë, Bashar Al Asad.
Vështirë të mendonte dikush, pas gjithë atyre përmbysjeve të regjimeve
autokratike në disa vende arabe vitin e kaluar, se një nga satrapët e fundit
arabë, ai i Damaskut, që po vret me mijëra njerëz të pafajshëm vetëm pse
kërkojnë demokraci, do të gjente përkrahës në Ballkan. Në një kohë kur anija e
regjimit të Asadit po mbytet e po izolohet gjithnjë e më shumë në planin
ndërkombëtar, me sanksione nga BE dhe SHBA, kur disa rezoluta të OKB-së e
dënojnë dhunën e tij, kur Liga Arabe e ka bojkotuar dhe denoncuar dhe kur
Konferenca e Bashkëpunimit Islamik, OIC, para pak ditësh e pezulloi nga
anëtarësimi, një mbështetje e hapur dhe zyrtare, politike dhe diplomatike, i
vjen nga e quajtura "Serpska Republika", entiteti serb në Bosnje-Hercegovinë.
Presidenti i "Serpska Republikës", Milorad Dodiç, dhe anëtari serb i
presidencës trepalëshe etnike të shtetit të Bosnje-Hercegovinës, Nebojsha
Radmanoviç, dolën me qëndrimin e tyre zyrtar kundër votës pro, që Bosnje-
Hercegovina i dha më 3 gusht rezolutës për Sirinë në Asamblenë e Përgjithshme
të OKB-së. Kaq i madh ishte inati politik i zyrtarëve të lartë serbë, sa që
kërkuan menjëherë, njëri pas tjetrit, shkarkimin e ministrit të Jashtëm të
Bosnje-Hercegovinës, Zlatko Lagumxhija, sepse ai kishte instruktuar misionin
diplomatik në OKB, që të votonte në favor të rezolutës së paraqitur nga Liga
Arabe dhe e cila dënonte dhunën e autoriteteve siriane. Kaq i madh është inati
i drejtuesve më të lartë të "Serpska Republikës", pse u votua kundër
regjimit të Asadit, sa që deklaruan se në qoftë se nuk shkarkohet ministri i
Jashtëm, që udhëzoi votimin kundër Asadit, "Serpska Republika" do të
bllokojë çdo hap të qeverisë qendrore në kuadër të roadmap-it të paraqitur nga
BE për procesin e integrimit europian të Bosnje-Hercegovinës në Bashkimin
Europian. Dashuria e madhe për regjimin e Asadit i bën udhëheqësit serbë të
shfaqin një shkallë ndëshkimi dhe urrejtjeje ndaj Bashkimit Europian.
Nuk mund të mos ngjallë habi kjo apologji vulgare ndaj regjimit satrap të
Asadit nga ana e udhëheqësve të "Serpska Republikës", të cilët janë
gati të sakrifikojnë integrimin europian të shtetit të Bosnje-Hercegovinës për
hatër të autokratit sirian. Natyrisht, nga forca radikale, seçesioniste dhe
ultranacionaliste si ata, që udhëheqin "Serpska Republikën" dhe që
bllokojnë prej 17 vjetësh funksionimin dhe ndërtimin e një shteti unik, mund të
presësh çdo hap dhe veprim alogjik shtetëror e politik. Por sakrifikimi i
integrimit europian të vendit për hatër të mbrojtjes së regjimit gjakatar të
Bashar Al Asadit, tejkalon çdo kufi normal. Zyra e përfaqësuesit të lartë
ndërkombëtar në Sarajevë, Valentin Inzko, në 7 gusht përshëndeti votimin e
Bosnje-Hercegovinës në favor të rezolutës së OKB-së dhe theksonte se "do
të jetë turp i madh, nëse liderët politikë lejojnë mosmarrëveshjet e tanishme
të çojnë në një bllokim të përpjekjeve të Bosnje-Hercegovinës për shpejtimin e
progresit të vendit në BE dhe në NATO".
Preteksti i paraqitur nga drejtuesit e "Serpska Republikës" për
mbrojtjen që po i bëjnë regjimit të Asadit, është se ministri i Jashtëm nuk ka
pyetur presidencën trepalëshe, e cila sipas Kushtetutës së Bosnje-Hercegovinës
ka kompetencën e formulimit të qëndrimeve të politikës së jashtme. Në fakt,
ministri i Jashtëm, siç dokumentohet nga korrespondenca e Ministrisë së Jashtme
me presidencën, ka kërkuar qëndrimin zyrtar, dhe i është dhënë përgjigje se
përderisa presidenca trepalëshe nuk është mbledhur, sepse mungojnë dy anëtarë
të saj, qëndrimi që do të mbahet do të jetë ai i formuluar më parë nga presidenca
trepalëshe lidhur me Sirinë. Dhe qëndrimi i mëparshëm ka qenë që të votohet në
favor të rezolutave, që dënojnë dhunën në Siri. Kështu është votuar nga
Bosnje-Hercegovina edhe në 4 nëntor të vitit të kaluar në favor të rezolutës së
Këshillit të Sigurimit për Sirinë, kështu është votuar edhe në 17 shkurt të
këtij viti në favor të rezolutës tjetër për Sirinë në Asamblenë e Përgjithshme
të OKB-së. Pra ministri i Jashtëm ka zbatuar linjën e formuluar nga vetë
presidenca trepalëshe për t'u bashkuar me qëndrimin e Bashkimit Europian dhe
për të dënuar dhunën e regjimit të Asadit. Në votimin e 3 gushtit të rezolutës,
me të cilën Bosnje- Hercegovina bashkoi votën e saj, votuan pro 133 shtete
anëtare të OKB-së, dhe vetëm 12 shtete votuan kundër, ku hyjnë Rusia, Kina,
Mianmari, Kuba, Venezuela, Bjellorusia, Nikaragua dhe Korea e Veriut. Nuk duhet
harruar se Bosnje- Hercegovina është shteti, që ka nënshkruar Marrëveshjen e
Stabilizim-Asocimit me Bashkimin Europian dhe nga kjo ka detyrimin e
bashkërendimit me politikën e jashtme të BE-së. Në një letër drejtuar në 8
gusht anëtarit serb të presidencës, Nebojsha Radmanoviç, ministri i Jashtëm
Zlatko Lagumxhija shkruan se po të adoptohej pozicioni i Radmanoviçit për votë
kundër rezolutës, Bosnje-Hercegovina do të rreshtohej me juntën ushtarake të
Mianmarit, me Bjellorusinë e Lukashenkos, Venezuelën e Çavezit dhe me Korenë e
veriut.
Atëherë pse ky ndryshim qëndrimi politik nga udhëheqësit e "Serpska
republikës" dhe kjo apologji kaq flagrante për një regjim, që po fundoset
si ai i Bashar Al Asadit. Nuk po hyjmë në zbërthimin e ngjashmërive ideologjike
dhe politike të regjimeve në Damask dhe në Banja Luka, ku udhëheqës si Milorad
Dodiçi mbrojnë genocidin serb kundër popullit boshnjak dhe mohojnë masakrën
makabre të Srebrenicës, të kryer nga forcat serbe.
Emocioni i madh zyrtar pro Asadit në Banja Luka e ka shpjegimin në presionin
dhe në kërkesën e re të Rusisë ndaj "Serpska Republikës". Rusia është
mbrojtësi kryesor i regjimit të Asadit, dhe ajo po shtrëngon radhët e atyre pak
shteteve servile të saj për të shprehur përkrahje për atë regjim. Një fushatë
të veçantë Moska ka ndërmarrë në Banja Luka për ta detyruar "Serpska
republikën" të bllokojë pjesëmarrjen dhe votën e Bosnjë- Hercegovinës në
rezolutat e OKB-së kundër regjimit të Asadit. Në formë diplomatike, ministri i
jashtëm Lagumxhija i drejtohej anëtarit serb të presidencës, Radmanovic, që t'i
shpjegojë opinionit publik se çfarë e motivon atë që të kërkojë të vërë
Bosnje-Hercegovinën në anën e gabuar. Mediat në Bosnje- Hercegovinë kanë folur
hapur për një presion të diplomacisë ruse ndaj vendit të tyre për këtë çështje.
Ky presion ka qenë kaq flagrant dhe kaq shqetësues, sa që anëtari serb i
presidencës trepalëshe, Nebojsha Radmanoviç, në konferencën e tij të shtypit në
9 gusht, u detyrua të përgënjeshtrojë se ambasadori i Rusisë ka influencuar mbi
të lidhur me qëndrimin në çështjen e Sirisë.
Motivet e tjera të ndërhyrjes së Rusisë në Banja Luka nxiten nga strategjia e
Moskës për të sabotuar dhe penguar integrimin europian dhe atlantik të
Bosnje-Hercegovinës. Rusisë i intereson që BE dhe NATO të kenë gropa të zeza në
Ballkan. Kjo po materializohet nëpërmjet kundërvënies ndaj politikës, që ndjek
BE dhe NATO për integrimet ne Europë dhe në Ballkan. Kjo po materializohet dhe
me përpjekjet ruse për t'i kundërvënë shtetet e Ballkanit ndaj politikës së
BE-së dhe NATO-s në Lindjen e Mesme. Sepse një votim kundër rezolutës së OKB-së
për çështjen e Sirisë do të ishte një kundërvënie ndaj integrimit.
Përkrahja, që i vjen regjimit autokratik të Asadit nga "Serpska
Republika" nuk është rast i izoluar. Ajo është vazhdë logjike e politikës
konsekuente të minimit të Marrëveshjes së Dejtonit, e sabotimit të funksionimit
të shtetit, e nxitjes së urrejtjes etnike dhe fetare, e largimit nga integrimi
euroatlantik dhe e aleancës me Rusinë, që "Serpska Republika" po
ndjek në mënyrë sfiduese ndaj bashkësisë ndërkombëtare. Përkrahja ndaj regjimit
satrap të Asadit tregon që "'Serpska Republika' po bëhet gjithnjë e më e
dëmshme edhe në shkallë ndërkombëtare".
Ky zhvillim sjell në evidencë nevojën e një reagimi më energjik të Brukselit
ndaj veprimtarisë separatiste dhe politikës tensiongritëse të Banja Lukës, si
edhe nevojën e një izolimi diplomatik ndërkombëtar ndaj udhëheqjes së atij
entiteti separatist. Është rasti për t'i kujtuar edhe diplomacisë së Tiranës,
që ta frenojë entuziazmin e saj infantil për "marrëdhënie të
shkëlqyera" me "Serpska Republikën", e cila është një armike e
pakorrigjueshme e Kosovës dhe e çështjes shqiptare.