Rreth pesë muaj më parë, pikërisht në Gushtin e vitit 2012, në Tropojë u
organizua një aktivitet kulturor dhe sportiv i emërtuar si:
" FESTA E TROPOJES"
Ky eventiment u mbajt me data 6, 7, 8 gusht, dy ditë në B.Curri qytet e një
ditë në Valbonë, ku për herë të parë bëhej nje festë e tillë me artistë dhe
sportistë, me shkrimtarë ,poetë,kritikë,koerografë ,kompozitorë regjizorë
doktorë,politikanë ,oficerë ,inxhinierë, fizikantë,biologë,muzikantë,
këngetare,valltarë,sportistë të fushave të ndryshme etj.
Mrekulli ishte koincidenca edhe me 100 vjetorin e Pavarësisë, ndaj kjo festë
natyrshëm u thirr si "TROPOJA 100 VJETOR"
Kjo nisëm ka filluar në Londër që në muajin janar 2012 me inisiativën e
koerografit Shkëlzen Mustafaj ,valltari në vite i Ansamblit të Pallatit të
Kulturës Dardania të Tropojes,i cili jeton me familjen e tij në Londër dhe aty
merret me aktivitete te ndryshme ,si koncerte me raste festash me komunitetin
shqiptar dhe për çdo vit organizon Miss Albania në Britani te Madhe.
Bashkë me Shkëlzen Mustafaj, ndihmojnë dhe Petrit Kuçana, Bashkim Metalia,
Enkelet Domi,Shefit Domi etj.
Aty nisi edhe mendimi i organizimit të këtij takimi madhështor,ta bëjmë të
gjithë së bashku festën e Tropojës me artistët dhe sportistët ne vite ,dhe
pastaj nga fb me kontakte të vazhdueshme me bashkëatdhetarë, shokë dhe miq, të
cilët pa nda përkrahnin këtë inisiativë origjinale.
Në bisedë, Shkelzeni më tregon:
" E fillova me takime të ndryshme me mergimtarë nga Shqipëria, kryesisht
Tropoja, biznesmenin Naim Hajdarmataj, këngëtarin Abedin Hajdarmataj, me Gëzim
Gjyriqin, Kadri Malizi, Kujtim Mulosmanin etj.
Të gjithë e pritën me entusiazëm këtë ide, ndërkohë që nga Amerika na erdhi
urimi i mbarësisë nga çifti i mirënjohur Gëzim dhe Angjelina Nikaj. Pastaj
erdhi mbështetja nga Azgan Haklaj, kryetar i Unionit Artistik Mbarëkombëtar,
poeti Hamit Aliaj, valltari , koreografi dhe poeti Skender Haklaj, këngëtaria
Fatmira Breçani, kompozitori Kolë Susaj, mjeshtri i sportit Halit Gegaj e shumë
e shumë të tjerë.
Një mbështetje pa rezerva dhe me pasion të veçantë mora nga djali i Bytyçit,
sportisti i njohur Avdi Mataj, i cili ishte bashkëpunëtori im më i ngushtë, në
përgatitjen dhe promovimin e aktivitetit. Pas njoftimeve dhe komunikimeve,
kryesisht elektronike, brenda dhe jashtë vendit, krijuam grupet e punës në
shumë shtete europiane, në Amerikë dhe Australi etj.
Muajin prill 2012 e kalova gati krejt në Tiranë dhe qytete te ndryshme të
Shqipërisë, në kërkim të plotësimit të listës së krijuesve, intelektualëve dhe
sportistëve tropojanë, të shpërndarë si misionarë anëkënd vendit tonë dhe të
përpilimit të strukturës programore të aktivitetit.
Ndërkohë mund të veçoj si kulminacion pranimin e pjesmarrjes dhe emocionet e
veçanta të këngëtares lirike Anila Hoxha, aktualisht këngëtare në La Skala.
Motra e mikut tonë aktor Cen Hoxhaj, e cila rikthehej pas 28 vitesh në
vendlindje.
Emocionues ka qënë takimi në shtëpinë e të mirënjohurës vallëtare të Tropojës,
Xhevahire Gashi, e cila e mbërthyer nga sëmundja, natyrisht se nuk mund të
vinte, por na inkurajoi mjaft me fjalët e mira, urimet për sukses dhe mallin e
saj të valë për vendlindjen dhe skenën e valles tropojane..."
Një çast Shkelzeni hesht dhe unë hetoj emocionin e çdo fjale të tij,
entusiazmin e madh gati fëminor, buzëqeshjen e butë edhe atherë kur i duhet të
flasë për pengesat dhe vështërsitë, ndonjëherë edhe per ndonjë keqdashje apo
egoizem të papranueshëm, gjatë ditëve të festës, të cilat gjithësesi nuk e
zbehen aspak qëllimin e mirë dhe platformën solide të këtij projekti.
Mustafaj me stafin e tij zbarkoi në Tropojë me 3 gusht 2012.
Angazhoi lidhjet e vjetra dhe të reja kulturore, kërkoi bashkëpunimin e plotë
të Klubit të Shkrimtarëve dhe Artistëve Tropojë, të Pallatit të Kulturës
Dardania, të Bashkisë B. Curri, të Komunave Margegaj dhe Tropojë, të Qëndrës
Kulturore të Fëmijëve etj.
Duke bredhur gjithë ditën në dyert e institucioneve dhe në takime të shumta, ku
rrezatonte mirësinë e qëllimit të organizimit të këtij aktiviteti, duke
shpenzuar fondet e veta vetjake, duke prekur nostalgjinë e takimit të brezave,
sedrën artistike të malësorit tropojan, duke cytur vlerat e patjetërsueshme të
traditës tonë të mrekullueshme etnografike, duke njohur zhvillimet e reja në
vendlindjen e tij, duke u ngazëllyer shpesh, por edhe duke u zhgënjyer...
Avdi Mataj, ashtu sportiv dhe me sedër të fortë e plotëson dhe e mbështet
Shkelzenin, amortizon pakënaqësitë dhe mungesat dhe afron siguri në realizimin
e aktivitetit.
Nuk është e lehtë, artistë dhe sportistë nga e gjithë Shqipëria, individë dhe
grupe të të ftuarish nga 22 vende të botës, të mbledhur në një vend të vogël,
me spontanitetin e shlirë që buron nga idea e mirë, por jo e mbështetur
plotësisht në fondet e parashikuara, në mungesa të dukshme të infrastrukturës
vendore të hotelerisë, sallave dhe teknikës...
Por malli është i jashtëzakonshëm, mblidhen dhe takohen njerëz që gati e kanë
harruar njeri tjetrin në furtunat e motmoteve të fundit, njerëz që kanë lënë
këtu njerëz të shtrenjtë dhe si gjejnë më, artistë që dehen gjurmëve të vjetra
të dashurisë, motive të vjetra dhe të reja që buisin çdo çast në Tropojën e
vogël dhe të madhe që duhet të rilindë dhe mbi të gjitha një publik artdashës
pafundësisht, që i ndjek dhe i do kudo artistët dhe sportistët e vet,
pavarësisht mundësive dhe halleve të tij.
Zbret shikuesi tropojan i valleve dhe ulet këmbëkryq para tribunës së
improvizuar në stadiumin e lojrave me dorë apo në barin e luginës së Valbonës,
brohoret tifozi në dukje i harruar i Tropojës në ndeshjet e brezave në futboll,
volejboll dhe basketbooll, reciton bashkë me poetët vargjet tek Sofra Poetike
në Fushën e Gjësë, kërcen Vallen e Tropojës me çikat e Tropojës, blen librat e
rinj dhe krenohet me emrat e mëdhenj të intelektualëve tropojanë në çdo cep të
botës.
Dikush është mplakur, por inkurajon vajzën apo mbesën e vet në valle, një poet
i aksidentuar interpreton me një vrull energjik si të ishte i ri, një tjetër
artist kujton kolegun e vdekur para kohe, një sportist improvizon shokun që
s'mund të jetë më në fushë, një grup fëmijësh imitojnë ritmet e gjalla muzikore
dhe gjithçka ngjet e rilindur në Tropojë, Tropoja ka festë.
Kostume popullore në rrugë dhe vitrina, ekspozitë etnografike në Muzeun
Historik i sapo rikonstruktuar, ndeshje në Pallatin e ri të Sportit " Valbona"
orë letrare në mjediset e Qëndrës Rekreative dhe Turistike të Valbonës, mbrëmje
me rruget plot njerëz, pritje, biseda dhe dashamirësi që aq mirë shkon me netët
e nxehta të gushtit, pjesmarrje e dukshme e shqiptarëve nga Kosova, Mali i Zi,
Maqedonia, Presheva...
Në pyetjen këmbëngulëse të Shkelzen Mustafajt, Avdi Matës e plot të tjerëve për
mbarëvajtjen dhe dobinë e këtij aktiviteti, kam cekur këto fragmente, shoqëruar
me ndjeshmërinë e një njeriu që rrembehet shpesh nga ide dhe projekte të tilla,
nga fryma krijuese dhe gëzimi që i shoqëron realizimi i tyre, sado të
pamundshme që duken, nga të qënit komod në afrimin e shokëve, miqve dhe të
njohurve të mi në investimin kulturor të ketij rajoni të njohur.
Ju kam treguar se kështu e kam nisur edhe unë rreth 13 vite më parë me Shoqatën
" Klubi i Shkrimtarëve dhe Artistëve" të mbledh, organizoj dhe inkuadroj drejt
promovimit veprimtarinë krijuese dhe artistike të atyre që kanë zgjedhur të
jetojnë në Tropojë, të ringjall traditën e sofrës poetike, tashmë përmes
Manifestimit Tradicional " ORA E POEZISE" i cili sivjet në maj ka edicionin e
katërt, në të cilin marrin pjesë me dëshirë emra renome të Shqipërisë, Kosovës
dhe shteteve të tjera nga rajoni.
Ju kam treguar për " SOFREN DARDANE" një eveniment i përvitshëm që çdo qershor
mbledh krijues dhe artistë nga e gjithë bota!
Ju tregoj për kthimin e artistëve nga emigrimi, për të hapur studjo pikture si
Abdulla Gjongeci, rastin e formimit të Ansamblit " Çik' malsie" për vallet
tradicionale, për librat e botuar këtyre viteve që nga më rinjtë 15 vjeçarë deri
tek ata 80 vjeçarë, rast unikal dekadës së fundit.
Tropoja ka vuajtur mjaft nga krismat, hallet, dhimbjet, vajtimet, tropoja ka
nevojë për terapinë e jetës, për festat.
Dhe kjo FESTA E TROPOJES ishte bash në kohën e duhur, kjo duhet të shndrrohet
në një TAKIM TRADICIONAL BREZASH të ARTIT DHE SPORTIT, mjafton atmosfera, lotët
e gëzimit, takimet e pritura, përcjelljet e veprave për të kuptuar se ky vend
ka mitin e Sizifit në karakterin e tij, bie, por ringrihet!
Kultura është energjia e mbijetesës dhe e ringjalljes, ndaj nga zemra ju them ,
falimenderit ideues dhe veprues të realizimit të FESTES SE TROPOJES!
Mirëutakofshim në gushtin e ardhshëm!
TROPOJE, SHKURT 2013